Ulgener

-Av. Alperen Barut

1.Giriş

Denizlerin Gemiler Tarafından Kirletilmesinin Önlenmesine Ait Uluslararası Sözleşmesi (“MARPOL 73/78”) Ek- VI’ya uyum sağlamak amacıyla Baltic and International Maritime Council’in (“BIMCO”) Dokümantasyon Komitesi tarafından hazırlanmış olan CII Klozu 17 Kasım 2022 tarihinde yayımlanmıştır.

2. CII (Carbon Intensity Indicator)

Carbon Intensity Indicator (“CII”), geminin enerji verimliliği ile ilgili bir International Maritime Organization (“IMO”) ölçüsü olup; geminin yakıt tüketimi, kat ettiği mesafe ve kargo kapasitesi gibi faktörleri de değerlendirerek geminin toplam verimliliğini ölçme amacı taşır.

CII değeri ile bir geminin operasyonel karbon yoğunluğu belirlenmiş olacaktır. Bu değer 5000 Gros tonilato ve üzeri her gemi için belirlenecek ve bu belirleme belgelenecektir. Hesaplanan CII değeri dikkate alınarak, karbon yoğunluk oranları A'dan E'ye kadar (A en verimli olmak üzere) derecelendirilecektir.

Derecelendirme, geminin performans seviyesini belirleyecek ve belirlenen endekse göre geminin gelecekteki salınım planı için Gemi Enerji Verimliliği Yönetim Planı (“SEEMP”) altında "Uyum Beyanı"na kaydedilecektir.

Üç yıl art arda D derecesi veya bir defa da olsa E derecesi almış olan Gemi Sahipleri, gemilerinin performanslarını nasıl iyileştireceklerini ve derecelerini nasıl yükselteceklerini belirledikleri bir eylem planı hazırlayacaklardır.

3. BIMCO’nun, Time Charter Parti’ler için Hazırladığı CII Klozu

CII Kloz’u, IMO'nun yeni karbon yoğunluğu düzenlemelerinin ve MARPOL 73/78 EK VI’in Gemi Sahipleri ile çartererlere uygulanmasına yardımcı olmak amacıyla tasarlanmış bir klozdur. Bu kloz, uluslararası ticaret yapan 5.000 groston ve üzerindeki kargo, RoPax ve cruise gemilerine uygulanması beklenmektedir.

CII Klozu tarafından; Gemi Sahipleri ve çartererleri, karbon emisyonunun azaltılması amacını gerçekleştirmek için CII Klozu’nda yer alan görevleri birlikte yapmaları teşvik edilmektedir. Kloz, Gemi sahipleri ve çartereri en iyi uygulamaları belirleme, veri paylaşımı yapma ve geminin enerji verimliliğini artırma konularında teşvik etmektedir.

Kloz, Gemi Sahipleri ve çartererleri iş birliği yapma konusunda teşvik edecek ve her takvim yılında ulaşılacak hedef CII değeri için önceden anlaşmaları gerekecektir.

Uygulamada, CII bir işletme ölçüsü olduğundan, daha yüksek bir derece elde etmek geminin kullanımı ve işletilme şeklinde değişiklikler gerektirecektir. Bu potansiyel olarak hız, rota ve kargo kapasitesinde değişiklikleri gerektirebilecektir.

4. CII Klozu Kapsamında Gemi Sahibinin ve Çartererin Yükümlülükleri

CII Klozu tarafından Gemi Sahibine getirilebilecek yükümlülükler Kloz’un (f) bendinde düzenlenmiştir. Gemi sahipleri tarafından aşağıdaki hükümler de dahil olmak üzere, geminin yakıt tüketimini en aza indirecek şekilde çalıştırılmasını sağlamak için gerekli özen gösterilecektir.

Kloz’un (f) bendi uyarınca Gemi Sahibinin yükümlülükleri şu şekildedir:

a. Geminin, motorlarının, teknesinin ve enerji verimliliği ile ilgili her türlü ekipmanın taraflar arasındaki sözleşmeye uygun olarak bakımını yapmak ve eksiklikleri bildirmek

b. Geminin trimini ayarlamak ve ana ve yardımcı motor kullanımının optimize etmek

c. Seyrüsefer ekipmanlarından ve performans izleme sistemlerinden en verimli şekilde yararlanmak

d. Yakıt açısından en verimli rotadan ilerlemek (Geminin güvenliği ve çartererin talimatlarına bağlı olarak).

e. Geminin karbon yoğunluğunun hesaplanmasıyla ilgili verileri izlemek

f. SEEMP’e uygunluk.

CII Klozu tarafından çartererden özen göstermesi istenebilecek konular ise Kloz’un (c) bendinde düzenlenmiştir. Çartererin yükümlülükleri şu şekilde sıralanabilir:

a. Gemiyi CII düzenlemelerine ve MARPOL Karbon Yoğunluğu Yönetmeliklerine uygun şekilde işletmek ve kullanmak.

b. Gemi sahipleri ile arasında mutabık kalınan CII değerinin altında tutmakla yükümlü olmak.

5. MARPOL 73/78 EK VI’nın Yakın ve Orta Vadede Gemi Sahipleri ve Çartererlere Olası Etkisi

MARPOL 73/78 EK VI, daha düşük karbon emisyonlarına sahip gemilerin tercih edilmesini teşvik edebilir. Bu durum da Gemi sahiplerinin ve çartererlerin daha çevreci teknolojilere yatırım yapma eğiliminde olmalarına neden olabilir. Örnek olarak, hibrit veya elektrikli sistemlere sahip gemilerin inşa edilmesi gösterebilir. Daha çevreci teknolojilere geçiş, başlangıçta yatırım maliyetlerini arttırabilecektir. Ancak uzun vadede, enerji verimliliği ve düşük karbon emisyonlarına sahip gemilerin işletme maliyetlerini azaltabileceği ve çevreci teknolojilere yapılan yatırımların geri dönüş süresini kısaltabileceği düşünülebilir.

Gemi Sahipleri ve çartererler, gemilerin karbon yoğunluğunu azaltmak için operasyonel iş birlikleri yapabileceklerdir. Çarterer tarafından hazırlanan operasyonların detayları Gemi Sahipleri tarafından incelenecektir. Mutabakat yapılan CII değerinin çartererer tarafından aşılması durumunda Gemi sahipleri tarafından bu durum yazılı olarak çarterere bildirilebilecektir. Yazılı bildirim sonrasında, gemi sahipleri ve çarterer tarafından düzeltilmiş planlama için iş birliği yapılabilecektir.

MARPOL 73/78 EK VI, denizcilik endüstrisinde çevresel sürdürülebilirlik konusunda bir rekabet avantajı sağlayabilir. Bu da Gemi sahiplerinin ve çartererlerin pazarlama stratejilerini marka imajlarını şekillendirmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca uzun vadede, çevresel sürdürülebilirlik ve karbon emisyonlarına duyarlılık, müşterilerin tercihlerinde belirleyici bir faktör haline gelebilir. Daha çevreci gemilere sahip olmanın, müşteri sadakatini artırabileceği ve yeni iş fırsatları yaratabileceği düşünülebilir.

6. Sonuç

MARPOL 73/78 Ek VI, deniz taşımacılığı alanında karbon salınımının takip edilmesi ve azaltılması için büyük bir adım olmakla birlikte, deniz taşımacılığının çevresel etkisini azaltarak taşımacılık sektörünün daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru evirilmesine sebep olacaktır.

Düzenlemenin, çarterer açısından gemiyi kullanma özgürlüğünü; gemi sahipleri açısından gemisinin derecesini etkileme potansiyeli olduğundan ticari açıdan belirgin etkiler doğuracağı kesindir.

Bu kapsamda bütün taraflar açısından adil ve pratik klozlara ihtiyaç duyulacağını belirtmek mümkündür. Bimco’nun düzenlemenin etkilerini öngörmeye çalışarak hazırlamış olduğu CII Klozunun, duyulan ihtiyacı ne ölçüde karşılayacağını ise zaman gösterecektir.